Budżet Obywatelski Gminy Barlinek na 2018 rok
- Szczegóły
- Odsłony: 9494
Za nami głosowanie w sprawie Budżetu Obywatelskiego na 2017 rok. W ubiegłym roku ta forma konsultacji projektów inwestycyjnych wśród mieszkańców naszej gminy cieszyła się dużą popularnością. Oddano 2.924 głosów na 8 projektów. Największe poparcie uzyskał projekt „Przebudowa i modernizacja budynku Przychodni Lekarskiej przy ul. Szpitalnej 11 w Barlinku z elementami dostosowania dla potrzeb osób niepełnosprawnych”.
Efektem przyjęcia do realizacji tego projektu będzie między innymi wykonanie windy i remont toalet z przystosowaniem dla osób niepełnosprawnych.
Przed nami druga edycja Barlineckiego Budżetu Obywatelskiego tym razem na rok 2018.
1 lutego 2017 r. zostało podjęte zarządzenie Burmistrza Barlinka w sprawie „przeprowadzenia konsultacji społecznych dotyczących Budżetu Obywatelskiego Gminy Barlinek na 2018 rok”. Od 1 do 31 marca będzie można składać poparte minimum 25. podpisami wnioski projektów inwestycyjnych. Po weryfikacji formalnej od 24 kwietnia do 19 maja wszyscy mieszkańcy naszej gminy, którzy ukończyli 16 lat będą mogli oddać głos na jeden projekt. Najpóźniej do 31 maja zostaną ogłoszone wyniki głosowania na poszczególne projekty. Wartość projektów nie może przekroczyć kwoty 300 tys. zł. Wybrane w wyniku konsultacji projekty zostaną zaplanowane w budżecie gminy Barlinek w 2018 r.
Czas realizacji zadania w ramach budżetu obywatelskiego jest ograniczony do 1. roku. W związku z tym będą realizowane tylko te propozycje inwestycyjne, które nie wymagają przygotowania pełnej dokumentacji budowlanej.
Zachęcam wszystkich mieszkańców do zgłaszania wniosków do drugiej edycji „Budżetu Obywatelskiego Barlinka” i wzięcia udziału w głosowaniu.
Dariusz Zieliński
Burmistrz Barlinka
Pliki do pobrania:
Ogłoszenie wyników głosowania - Budżet Obywatelski gminy Barlinek na rok 2017
- Szczegóły
- Odsłony: 11061
Szanowni mieszkańcy Gminy Barlinek, zakończyło się głosowanie mieszkańców gminy na projekty zgłoszone do Budżetu Obywatelskiego Gminy Barlinek na 2017 r. Wszyscy mieszkańcy powyżej szesnastego roku życia mieli możliwość zagłosowania na wybrany przez siebie projekt w okresie od 18 kwietnia do 13 maja br. Przypominam, że głosowaliśmy na 8 (osiem) projektów, które zostały zgłoszone przez mieszkańców gminy i zweryfikowane przez powołany zespół ds. Budżetu Obywatelskiego. Miło mi poinformować, że w głosowaniu oddano 2 924 głosów, w tym 53 głosy nieważne. W głosowaniu wzięło udział 18% uprawnionych do głosowania mieszkańców Gminy Barlinek. Poszczególne projekty otrzymały następującą liczbę ważnych głosów:
Nr projektu | Nazwa projektu | Liczba oddanych głosów |
---|---|---|
1. | Przebudowa i modernizacja budynku Przychodni Lekarskiej przy ul. Szpitalnej 11 w Barlinku z elementami dostosowania dla potrzeb osób niepełnosprawnych | 996 |
2. | Projekt zagospodarowania terenu obejmujący wykonanie parkingu samochodowego oraz utwardzenie ciągów pieszych | 2 |
3. | Projekt zagospodarowania terenu obejmujący wykonanie miejsc parkingowych oraz utwardzenie ciągów pieszych | 2 |
4. | Budowa pomostu rekreacyjno - widokowego w miejscu byłego pomostu ośrodka PUM | 364 |
5. | Projekt zagospodarowania terenu obejmujący wykonanie parkingu samochodowego oraz utwardzenie ciągów komunikacyjnych | 2 |
6. | Street workout park (siłownia zewnętrzna) | 265 |
7. | Oświetlenie ulicy Myśliborskiej w Moczkowie | 675 |
8. | „Stop dla hałasu w sali sportowej w czwórce” | 565 |
Informuję, że na podstawie wyników głosowania, rekomendowany zostaje do realizacji w ramach Budżetu Obywatelskiego na 2017 r. projekt Nr 1:
PRZEBUDOWA I MODERNIZACJA BUDYNKU PRZYCHODNI LEKARSKIEJ PRZY UL. SZPITALNEJ 11 W BARLINKU Z ELEMENTAMI DOSTOSOWANIA DLA POTRZEB OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH.
Bardzo dziękuję wszystkim mieszkańcom, którzy oddali głos za udział w głosowaniu.
Burmistrz Barlinka
Dariusz Zieliński
a) WYKRES WYNIKI GŁOSOWANIA BUDŻET OBYWATELSKI NA 2017 ROK
b) ZESTAWIENIE ODDANYCH GŁOSÓW BUDŻET OBYWATELSKI NA 2017 ROK
Zdecyduj na co przeznaczyć 300 tys. zł
- Szczegóły
- Odsłony: 11745
Szanowni mieszkańcy Gminy Barlinek,
nadszedł czas wyboru projektów zgłoszonych do Budżetu Obywatelskiego Gminy Barlinek na 2017 rok. Od stycznia br. trwała w Naszej Gminie akcja promocyjna dotycząca budżetu obywatelskiego. Wszyscy mieszkańcy mieli możliwość zapoznania się z informacjami na ten temat za pośrednictwem strony internetowej, rozwieszonych plakatów, a także dzięki ulotkom rozesłanym do wszystkich gospodarstw domowych i przedsiębiorców.
Przez cały miesiąc marzec, każdy mieszkaniec gminy mógł zgłaszać projekty, które nie były ograniczone tematycznie lecz tylko planowaną kwotą w wysokości 300 tys. zł.
Wpłynęło 8 (osiem) wniosków do budżetu obywatelskiego Gminy Barlinek na 2017 rok. Zostały one poddane weryfikacji formalnej przez pracowników urzędu.
Zespół ds. Budżetu Obywatelskiego przeprowadził weryfikację projektów pod względem merytorycznym, oceniając możliwość realizacji zadania w ciągu roku oraz możliwości zabezpieczenia w budżecie ewentualnych kosztów eksploatacji, które projekty będą generowały w kolejnych latach.
Miło mi poinformować, że wszystkie osiem projektów zostało pozytywnie ocenione przez Zespół ds. Budżetu Obywatelskiego uzyskując aprobatę do budżetu na 2017 rok.
Przed głosowaniem na poszczególne projekty, proszę o zapoznanie się z listą wstępna projektów: Propozycje projektów do Budżetu Obywatelskiego Gminy Barlinek na 2017 rok.
Zapraszam do głosowania, które potrwa od 18 kwietnia do 13 maja br.
Poniżej przypominam zasady głosowania:
1) w głosowaniu udział biorą mieszkańcy Gminy Barlinek, którzy ukończyli 16 rok życia;
2) każdy głosujący ma do dyspozycji tylko jeden głos;
3) głos można oddać tylko na jeden projekt;
4) głosowanie odbywa się na karcie do głosowania stanowiącej załącznik nr 5 do zarządzenia;
Wypełnioną kartę do głosowania należy złożyć:
a) przesłać listownie na adres: Urząd Miejski w Barlinku, 74-320 Barlinek, ul. Niepodległości 20, z adnotacją na kopercie „Budżet Obywatelski”,
b) osobiście w Urzędzie Miejskim w Barlinku, ul. Niepodległości 20,
c) za pomocą poczty elektronicznej na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. pod warunkiem, iż wypełniona karta do głosowania będzie stanowiła skan dokumentu.
Weryfikacja tożsamości głosującego odbywać się będzie poprzez podanie imienia, nazwiska, numeru PESEL oraz czytelne podpisanie Karty do głosowania.
Po zakończeniu głosowania ogłoszone zostaną jego wyniki.
Obliczenie wyniku głosowania polega na zsumowaniu głosów oddanych na każdą z propozycji projektów z listy projektów.
Wyniki głosowania zostaną podane do publicznej wiadomości do końca maja br. Na podstawie wyników głosowania, utworzona zostanie lista rekomendowanych projektów do realizacji w ramach Budżetu Obywatelskiego na 2017 r.
Lista rekomendowanych projektów do realizacji zostanie podana do publicznej wiadomości.
Burmistrz Barlinka
Budżet Obywatelski Gminy Barlinek na 2017 rok
- Szczegóły
- Odsłony: 10788
Zgodnie z wcześniejszymi informacjami, po uzgodnieniach z Radą Miejską w Barlinku, 25 stycznia 2016 r. zostało podjęte zarządzenie Burmistrza Barlinka w sprawie „przeprowadzenia konsultacji społecznych dotyczących Budżetu Obywatelskiego Gminy Barlinek na 2017 rok". Po akcji informacyjno - promocyjnej od 1 do 31 marca będzie można składać poparte minimum 25. podpisami wnioski projektów inwestycyjnych. Po weryfikacji formalnej od 18 kwietnia do 13 maja wszyscy mieszkańcy naszej gminy, którzy ukończyli 16 lat będą mogli oddać głos na jeden projekt. Najpóźniej do 30 maja zostaną ogłoszone wyniki głosowania na poszczególne projekty. Wartość projektów nie może przekroczyć kwoty 300 tys. zł. Wybrane w wyniku konsultacji projekty zostaną zaplanowane w budżecie gminy Barlinek w 2017 r.
Ważnym elementem jest czas realizacji zadania w ramach budżetu obywatelskiego. Jest on ograniczony do 1. roku. Ten czas powoduje, że będą realizowane tylko te propozycje inwestycyjne, które nie wymagają przygotowania pełnej dokumentacji budowlanej.
Gorąco zachęcam wszystkich mieszkańców do udziału w pierwszej edycji „Budżetu Obywatelskiego Gminy Barlinek na 2017 rok."
Przeczytaj także: Historia budżetu obywatelskiego
Burmistrz Barlinka
Zarządzenie - Budżet Obywatelski
Załącznik Nr 1 - Harmonogram Budżetu Obywatelskiego
Załącznik Nr 2 - Formularz zgłoszeniowy propozycji projektu
Załącznik Nr 2 - Formularz zgłoszeniowy propozycji projektu
Załącznik Nr 3 - Zasady i tryb działania Zespołu ds. Budżetu
Załącznik Nr 4 - Karta Oceny Projektu / Zadania
Historia budżetu obywatelskiego
- Szczegóły
- Odsłony: 227649
Od idei - do praktyki
Budżet obywatelsi(a dokładniej budżet partycypacyjny) jest procesem demokratycznym, formą konsultacji społecznych polegającą na podejmowaniu decyzji co do sposobu wydatkowania określonej puli środków publicznych, przy czym w odróżnieniu od pozostałych typów konsultacji społecznych decyzje podjęte przez mieszkańców są wiążące. Uczestnictwo w tej procedurze nie sprowadza się tylko do głosowania na wybrane projekty, ale zakłada również przygotowywanie takich projektów oraz kontrolowanie ich realizacji. Dodatkowo uważa się, że jest to jedno ze skuteczniejszych narzędzi sprzyjających wzrostowi poziomu zaangażowania mieszkańców w sprawy lokalne.
W literaturze na ten temat wyróżnia się trzy zasadnicze etapy związane z wprowadzaniem budżetów partycypacyjnych na całym świecie. Na lata 1987-1997 przypada czas „narodzin" idei i jej pionierskie wprowadzenie w Porto Alegre raz zainicjowanie w niektórych krajach Ameryki Południowej (Brazylia, Urugwaj). Od 1997 do 2000 r. system rozprzestrzeniał się przede wszystkim w Brazylii, gdzie został przyjęty w 130 gminach. Od początku XXI wieku można mówić o ekspansji budżetu partycypacyjnego, gdyż został on z powodzeniem przeniesiony do krajów europejskich Hiszpanii, Belgii, Włoszech, Niemczech, Francji, Portugalii, Danii, Szwajcarii, Holandii, Wielkiej Brytanii, Polski), afrykańskich (Kamerun), azjatyckich (Sri Lanca). Na stronie internetowej Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji można znaleźć formację, że budżet obywatelski stosowany jest obecnie w ponad 1200 miejscowościach, przy czym są to zarówno wielkie, jak i średnie miasta, poszczególne dzielnice, a nawet małe gminy.
Należy zaznaczyć, iż nie ma jednego uniwersalnego i powszechnie obowiązującego modelu budżetu partycypacyjnego, każda z tych jednostek administracyjnych tworzy własne schematy postępowania w ramach budżetu, biorąc pod uwagę wielkość kwoty, którą mogą dysponować mieszkańcy, oraz dostosowując go do lokalnych warunków i problemów. Aktualnie funkcjonuje kilka typów budżetu partycypacyjnego, wśród których najbardziej znany i najczęściej stosowany jest model oparty na doświadczeniach z Porto Alegre.
Pionierskie Porto Alegre
Porto Alegre jest brazylijskim miastem liczącym blisko 1,4 mln mieszkańców, stolicą stanu Rio Grande do Sul, ważnym portem rzecznym, ośrodkiem akademickim, jak również miejscowością borykającą się z dość dużym bezrobociem i problemami mieszkaniowymi. Ale najbardziej jest znane z tego, że jako pierwsze wprowadziło budżet partycypacyjny, czyli dopuściło mieszkańców do decydowania o sposobie wydawaniu środków publicznych. W swoim pierwotnym kształcie budżet ten obowiązywał w latach 1990-2004, aby następnie zostać zmienionym przez władze miejskie.
Naczelną zasadą budżetu partycypacyjnego w Porto Alegre był udział mieszkańców w jego tworzeniu poprzez wykorzystanie zgromadzeń sąsiedzkich i tematycznych, a sam proces decyzyjny rozpoczynał się na przełomie marca i kwietnia danego roku kalendarzowego. Wtedy to w każdej dzielnicy i w każdym z pięciu obszarów tematycznych organizowano spotkania sąsiedzkie, w których mogli brać mieszkańcy miasta od 16 roku życia. Starano się dotrzeć z informacjami na temat idei budżetu oraz o terminach spotkań do jak największej grupy obywateli poprzez ogłoszenia w telewizji, radio, za pomocą plakatów i samochodów wyposażonych w głośniki. Chodzono po domach, namawiając do wzięcia udziału w spotkaniach, stworzono punkty, w których można było zapoznać się z nową formą partycypacji. W trakcie pierwszych spotkań (dzielnicowych) prowadzono akcję edukacyjną mieszkańców, w ramach której objaśniano zasady planowania budżetu, omawiano ostatnie inwestycje miejskie i przygotowywano „grunt" pod spotkania tematyczne, w ramach których rozważano kwestie ogólnomiejskie, czyli ponaddzielnicowe. Zebrania te dotyczyły kwestii związanych m.in. z transportem, kulturą, podatkami, sportem, opieką zdrowotną, planowaniem przestrzeni publicznych itp.
Następnym etapem (po burzliwych dyskusjach i rozpoczęciu procesu identyfikacji swoich potrzeb i zainteresowań) był wybór delegatów do Forum Delegatów Regionalnych (reprezentujących dzielnice) oraz Forum Delegatów Tematycznych. Liczba delegatów była ustalana proporcjonalnie do liczby osób biorących udział w zebraniach i wahała się od jednego na każdych pięciu mieszkańców (w pierwszych latach funkcjonowania budżetu partycypacyjnego) do jednego na dwudziestu (od 1996 r.). Praca delegatów trwała rok i była bezpłatna. Do tego grona nie mogli być wybrani ani urzędnicy, ani radni. Fora oprócz funkcji konsultacyjno-kontrolnych miały również za zadanie mobilizację mieszkańców do udziału w kolejnych zgromadzeniach. Członkowie forów zbierali się raz w miesiącu na spotkaniach, które były otwarte również dla innych obywateli; mieli oni dostęp do biura Burmistrza, mogli zadawać pytania i żądać wyjaśnień, gdy realizacja poszczególnych zadań opóźniała się, była niezgodna z ustalonym harmonogramem lub przekraczała wyznaczony budżet.
Drugim etapem były tzw. zebrania pośrednie, które trwały od połowy kwietnia do 23 maja. Zbierano na nich postulaty, prośby, pomysły, w trakcie burzliwych dyskusji i głosowań ustalano inwestycyjne priorytety mieszkańców. W trakcie tych spotkań ustalano również hierarchię priorytetów sektorowych, do których należały początkowo: gospodarka ściekowa, gospodarka mieszkaniowa, brukowanie, pomoc społeczna, zdrowie, edukacja, transport i komunikacja miejska, organizacja miasta, a następnie (od 1998 r.) uzupełniono je o kulturę, czas wolny, sport i turystykę oraz rozwój ekonomiczny. To, jak ważna była dana kwestia, zależało od wielkości procentowej mieszkańców zgłaszających zapotrzebowanie na inwestycję, liczby mieszkańców dzielnicy oraz priorytetu przyznawanego przez mieszkańców. Hierarchia ta pozwalała zapoznać się z tym, co dla obywateli jest najważniejsze, czyli powinno być realizowane w pierwszej kolejności. Dla przykładu: w 2003 r. pierwszym priorytetem były mieszkania, drugim - edukacja, trzecim - brukowanie ulic, a w 1997 pierwszym - mieszkania, drugim - brukowanie ulic, trzecim kanalizacja i ścieki. Oczywiście na zebraniach rozmawiano nie tylko o kwestiach ogólnych - priorytetach, ale również schodzono na poziom konkretów, najpierw dzieląc każdy sektor programowy na podkategorie (np. w ramach gospodarki mieszkaniowej mówiono o wykupie ziemi pod budowę, dofinansowaniu przeprowadzek, remontach mieszkań itp.) i ustalając w ich obrębie hierarchię, a następnie wyznaczając konkretne miejsca dla prowadzenia inwestycji.
Etap trzeci (od maja do lipca) wiązał się z prezentacją przez pracowników urzędu miasta założeń budżetowych, informowano o wpływach i „sztywnych" wydatkach (takich, które muszą być ponoszone), wraz z dyskusjami i głosowaniami dotyczącymi konkretnych projektów. W trakcie tych spotkań wybierano również członków Rady Budżetu Partycypacyjnego COP (po dwóch z każdej dzielnicy i zgromadzenia tematycznego wraz z dwoma zastępcami), którzy pracowali społecznie i mogli być wybrani nie więcej niż dwa razy. W skład tej rady oprócz delegatów (32 z dzielnic i 10 z grup tematycznych) wchodzili również przedstawiciele: Federacji Stowarzyszeń Sąsiedzkich Porto Alegre (jedna osoba), związku zawodowego pracowników samorządowych (jedna osoba), zarządu miasta (dwie osoby). Członkowie rady uczestniczyli w intensywnym szkoleniu na temat budżetu, a następnie koordynowali i organizowali budżet, który miał być zgodny ze wskazaniami obywateli, co było związane m.in. z tworzeniem dzielnicowych i tematycznych list preferowanych inwestycji i zestawianiu ich zarówno z prawnymi, jak i z finansowymi możliwościami. W tym czasie członkowie Forów Dzielnicowych i Tematycznych przekazywali stanowisko COP mieszkańcom, zbierali od nich opinie, o których informowali Radę. Każda propozycja do budżetu była szczegółowo opisana i poddana pod dyskusję na zebraniach organizowanych w dzielnicach. W ten sposób tworzono budżet, który po przegłosowaniu przez członków COP był przekazywany burmistrzowi, a następnie prezentowany radzie miasta. Ze względu na partycypacyjny charakter procesu tworzenia budżetu miasta nigdy nie zdarzyło się, aby radni odrzucili zaproponowany im projekt. Do 30 grudnia powstawał plan inwestycyjny dla Porto Alegre, co kończyło proces decyzyjny.
Polskie doświadczenia
Zainteresowanie budżetem partycypacyjnym w Polsce jest coraz większe, wprowadzili go już lub myślą o jego wprowadzeniu Sopot, Poznań, Zielona Góra, Elbląg, Bydgoszcz, Chorzów, Bytom, Dąbrowa Górnicza, Łódź, Płock, Radom, Toruń, Warszawa. Ale pierwszym miastem w Polsce, które wprowadziło go w 2011 r., był Sopot, a jego pomysłodawcą Sopocka Inicjatywa Rozwojowa (SIR), czyli grupa aktywnych sopocian starająca się zwiększyć udział mieszkańców miasta w procesie podejmowania decyzji. Propozycja wprowadzenia takiego typu budżetu była trzecim wnioskiem - po inicjatywie uchwałodawczej oraz regulaminie miejskich konsultacji społecznych - tej samej grupy mieszkańców Sopotu. W ramach budżetu obywatelskiego proponowano wydać jeden proc. wydatków z budżetu miasta, czyli około dwóch mln złotych, co miało być kwotą z jednej strony wystarczającą do sfinansowania wielu niewielkich projektów, a z drugiej sumą „bezpieczną" do uczenia się tego typu partycypacji. Inicjatorzy, po zgromadzeniu wiedzy na temat sposobu funkcjonowania budżetów partycypacyjnych na świecie, zaproponowali, aby jego kształt został wypracowany z udziałem mieszkańców i radnych, dodatkowo dla całego projektu zorganizowano kampanię informacyjno-edukacyjną. W maju 2011 r. zatwierdzono w głosowaniu kwotę trzech mln złotych oraz powołano doraźną Komisję ds. budżetu obywatelskiego, która miała ustalić szczegóły związane z funkcjonowaniem tego budżetu, m.in. opisać procedury zgłaszania projektów, głosowania, weryfikacji projektów oraz sposobów promowania idei budżetu wśród mieszkańców. Na uwagę zasługuje fakt, iż głównym przeciwnikiem budżetu partycypacyjnego w Sopocie był ówczesny prezydent tego miasta, który postulował, aby mieszkańcy mogli decydować o całym budżecie, czyli myślał o tradycyjnych budżetowych konsultacjach społecznych. Po burzliwych i nie zawsze korzystnych dla SIR-u głosowaniach ustalono, jaki kształt przybierze budżet obywatelski w Sopocie. Mieszkańcy dowiedzieli się o budżecie obywatelskim za pośrednictwem strony internetowej magistratu, rozwieszonych plakatów, a także dzięki ogłoszeniom opublikowanym w lokalnej gazecie. Dodatkowo rozesłano do wszystkich gospodarstw domowych dwie fale druków bezadresowych: za pierwszym razem z ogólnymi informacjami i formularzem do zgłoszenia projektu, a za drugim - z kartą do głosowania oraz datami i miejscami spotkań konsultacyjnych. Przez półtora miesiąca mieszkańcy mogli zgłaszać projekty, które nie były ograniczone ani tematycznie, ani kwotowo. Zebrano ponad 500 propozycji oraz uwag do samego budżetu. Zostały one poddane weryfikacji przez pracowników urzędu, którzy przygotowali również szacunkowe wyceny tych projektów. Projekty powinny być oceniane tylko pod względem formalnym, okazało się jednak, że część z nich została odrzucona, ponieważ urzędnicy nie byli w stanie ich wycenić albo uważali, że są one nieracjonalne, niekorzystne dla miasta itp. Efektem tej pracy było wybranie po kilkanaście projektów dla każdego z czterech okręgów wyborczych oraz 22 projektów ogólnomiejskich (te miały kosztować ponad milion złotych). Przed samym głosowaniem zorganizowano spotkania konsultacyjne, na których można było zapoznać się z wnioskami, nie cieszyły się one jednak zbyt dużą popularnością (pojawiało się na nich 20-30 osób). Samo głosowanie trwało sześć dni, przy czym każdy mieszkaniec mógł wypełnić tylko jedną kartę do głosowania w wersji papierowej lub elektronicznej. Weryfikacja tożsamości odbywała się poprzez okazanie dowodu osobistego (głosowanie osobiste) lub podanie imienia, nazwiska, adresu zamieszkania, daty urodzenia (wersja elektroniczna). Każdy mieszkaniec mógł wybrać maksymalnie po pięć inwestycji na liście „małych inwestycji" (ich koszt miałby nie przekraczać miliona złotych) i bardziej złożonych projektów (powyżej miliona złotych). Okazało się, że frekwencja w głosowaniu wyniosła około siedmiu proc. uprawnionych do głosowania. Po obliczeniu głosów prezydent zdecydował się rekomendować radnym inwestycje na łączną kwotę siedmiu mln złotych. Zostało to bardzo skrytykowane, ponieważ do puli projektów do realizacji oprócz tych wybranych w trakcie głosowania prezydent „dorzucił" też kilka innych, które jemu przypadły do gustu. Od tej decyzji odwołała się Sopocka Inicjatywa Rozwojowa, która postulowała usunięcie z listy projektów „proprezydenckich", gdyż nie uzyskały one wystarczającego poparcia. Sprawę rozwiązano w ten sposób, że do realizacji pod szyldem „budżetu obywatelskiego" weszły propozycje zgłoszone przez mieszkańców. Dwie dodatkowe prezydenckie inwestycje zostały do tego dokumentu dołączone, ale opatrzone informacją, iż zostały zgłoszone przez prezydenta. Po doświadczeniach związanych z wprowadzeniem pierwszy raz budżetu obywatelskiego w Sopocie sformułowano zalecenia związane ze zmianą procedury.
Cechy budżetu partycypacyjnego
Biorąc pod uwagę zarówno polskie, jak i zagraniczne doświadczenia związane z budżetem partycypacyjnym, należy zastanowić się, jakimi cechami musi się on charakteryzować. Budżet partycypacyjny jest jedną z wielu form aktywności polegającą na zwiększeniu udziału mieszkańców w działaniach podejmowanych w ich otoczeniu (np. na osiedlu, w dzielnicy, mieście), przy czym jest to bardzo istotne, wszak chodzi tutaj o wydawanie publicznych środków. Zdaniem Wojciecha Kębłowskiego budżet partycypacyjny charakteryzuje się pewnymi cechami odróżniającymi go od innych sposobów podejmowania decyzji polegających na współudziale mieszkańców. I tak, ważną jego częścią jest publiczna dyskusja pomiędzy mieszkańcami, którzy powinni przynajmniej raz spotkać się ze sobą i mieć okazję do przedyskutowania proponowanych projektów, sposobów ich realizacji, finansowania itp. Po drugie, wielkość środków przeznaczonych do wydania w ramach budżetu obywatelskiego powinna być ograniczona i dokładnie określona, czyli dyskutując, projektodawcy muszą wiedzieć, jaka kwota pieniędzy przeznaczona jest na dany rok do rozdysponowania w ramach tego budżetu. Zapobiega to podejmowaniu arbitralnych decyzji związanych z rozszerzeniem lub zawężeniem tej kwoty czy to przez radnych, czy prezydentów lub burmistrzów miast. Składane projekty nie powinny się ograniczać tylko do poziomu lokalnego (czyli osiedla, dzielnicy), ale również muszą dotyczyć szczebla ogólnomiejskiego, a co za tym idzie, należy zabezpieczyć pewne kwoty zarówno na projekty dzielnicowe (czy osiedlowe), jak i na działania z poziomu miasta. Decyzje podjęte w ramach budżetu partycypacyjnego są wiążące, a więc mieszkańcy otrzymują informację na temat tego, które z projektów zostały wybrane (tzn. zwyciężyły w głosowaniu), w jaki sposób i w jakim terminie zostaną one zrealizowane, a sam proces ich realizacji jest na bieżąco monitorowany. Warto tutaj podkreślić, że chociaż budżet partycypacyjny jest formą konsultacji społecznych, a więc na władzach miasta nie spoczywa obowiązek wcielenia jego ustaleń w życie, to jednak przedstawiciele władzy deklarują, iż wybrane projekty zostaną zrealizowane. Wszystko więc opiera się na zaufaniu pomiędzy mieszkańcami a wybranymi przez nich przedstawicielami. I wreszcie, budżet obywatelski jest projektem długofalowym, a więc co roku obywatele mają możliwość składania projektów, podejmowania decyzji poprzez głosowanie, które z nich powinny być wcielone w życie. Do listy tej należy dodać jeszcze kilka ważnych cech. Borys Martela pisze, że kształt budżetu i jego procedura powinny zostać ustalone w debacie, w której będą brali udział zarówno przedstawiciele władz, jak i mieszkańców, czyli zasada partycypacji obowiązuje już w chwili tworzenia ram budżetu. Wypracowane zasady muszą być transparentne, jasno opisane, powinny docierać do wszystkich dzięki wykorzystaniu różnych kanałów komunikacyjnych. Przed przystąpieniem do wprowadzania budżetu obywatelskiego należy przygotować dla mieszkańców materiały informacyjne i przeprowadzić skuteczną kampanię edukacyjną. W przypadku jakichkolwiek trudności należy zapewnić projektodawcom wsparcie merytoryczne, np. przy wypełnianiu karty projektu. Udział mieszkańców nie może ograniczać się tylko do przygotowania projektów i oddania na nie głosów, ale muszą mieć oni możliwość wzięcia udziału w całym procesie, m.in. poprzez nadzór nad realizacją wybranych zadań. Mieszkańcy powinni też móc ocenić całą procedurę w trakcie ewaluacji.
Wnioski pochodzące z analizy działań w danym roku pomagają usprawnić procedurę w kolejnych latach. Urzędnicy nie mogą w żaden sposób i na żadnym etapie ingerować w zgłaszane projektu, a jedyna dopuszczalna ocena dotyczy kwestii formalno-prawnych. Oczywiście decyzje dotyczące tego, jakie projekty powinny być finansowane w danym roku, podejmują mieszkańcy w powszechnym głosowaniu. Przestrzeganie tych zasad pozwala mieć nadzieję, że budżet obywatelski jest procedurą pozwalającą mieszkańcom na większą aktywność - wspomagającą zawiązywanie więzi społecznych, podejmowanie decyzji w sprawach ważnych dla nich i ich najbliższego otoczenia, pracującą na rzecz społeczeństwa obywatelskiego.
Wymierne korzyści
Do zasadniczych zalet wprowadzenia budżetu obywatelskiego należą przede wszystkim:
· lepsze gospodarowanie środkami gminy, gdyż inwestycje związane są z najpilniejszymi potrzebami mieszkańców, które władze mają szanse poznać i zadecydować o ich zaspokojeniu;
· transparentność finansów i sposobu ich wydawania poprzez kontrolę obywatelską. To czyni ten proces bardziej przejrzystym, do zmniejszania zjawisk negatywnych;
· społeczność lokalna staje się coraz lepiej zintegrowana, czemu sprzyjają spotkania, na których ludzie mogą poprzeć swoje projekty, poznać nawzajem swoje potrzeby i problemy, z którymi się borykają, co w rezultacie przekłada się na wyższy kapitał społeczny;
· wzrasta również identyfikacja z miejscem zamieszkania, ponieważ obywatele, podejmując decyzje związane ze swoim otoczeniem, mają możliwość kształtowania go, czując za nie odpowiedzialność;
· mieszkańcy także zapoznają się ze sposobami zarządzania gminą, wzrasta świadomość tego, jakie działania mogą być podjęte, a jakie są niezgodne z prawem, zmniejsza się „przepaść" pomiędzy mieszkańcami a urzędnikami, co sprzyja budowaniu klimatu zaufania;
· nie należy zapominać również o korzyściach osobistych dla poszczególnych projektodawców (szczególnie tych, których projekty wygrały w głosowaniu i zostały skierowane do realizacji), co jest związane ze wzrostem samoświadomości, iż posiadają oni dobre pomysły, do których są w stanie przekonać obcych sobie ludzi.
Urząd Miejski
w Barlinku
Bibliografia:
1. Historia Budżetu Obywatelskiego Aneta Krzewińska - dr socjologii, Katedra Metod i Technik Badań Społecznych IS UŁ.
2. 72 Frequently Asked Questions about Participatory Budgeting, Urban Governance Toolkit Series, strona internetowa: www.unhabitat.org.
3. Marcin Gerwin, 8 kryteriów budżetu obywatelskiego, strona internetowa: www.sopockainicjatywa. org.
4. Rafał Górski, Bez państwa. Demokracja uczestnicząca w działaniu, Korporacja Ha!art, Kraków 2007.
5. Wojciech Kębłowski, Budżet partycypacyjny. Krótka instrukcja obsługi, Instytut Obywatelski,
Warszawa 2013.
6. Borys Martela, Ile partycypacji w budżecie obywatelskim, strona int.: www.partycypacjaobywatelska. pl.
7. Ewa Stokłuska, Opis przykładu partycypacji. Budżetu obywatelski w Sopocie, Pracownia
Badań i Innowacji Społecznych Stocznia, strona internetowa: www.partycypacjaobywatelska. pl.